Sukes - Laubhüttenfest

Oj(a)f morgn noch jom-kiper vartn mir oj(a)f a shelijech fun got. Er mus doch kumen noch undsere nechtike tfiles un trern.       
Fort arajn in hojf a pojer mit a vogn schoch. Er kert iber dem vogn. Shtechendike zvajgn faln anider, lejgn sich on ejne ojf di andere.
Der hojf vert vi a vald. S’ shmekt mit smole, mit sosne. Der schoch is frish, vi  ersht noch a regn. Vi grojse ruendike fojglen lign di zvajgn un es gejt fun sej a rejech, vi a gesang.
Farkricht men oj(a)f dem barg schoch, git er a krechz un a bojg unter di fis. Tut men sich ojf im a vig, falt der barg ingansn ajn.
"Vos tapestu13 dem schochn?" – lojfn on di brider mit a geshraj. Mejnst, s’is hej? S’is doch far der suke!
Sej shlepn arojs di zvajgn fun unter majne fis. Yeder zvajg git sich shver a hojb fun der erd, trejselt sich op mit di shtechelech.
Ich helf aribertrogn dem schoch in der suke arajn. Di suke is noch nisht fartik. Ersht sunojfgeshtelt di vent fun lange bretter, sej sunojfgeklapt mit zhvekes1. Der dach is ofn. Der himl kukt ahin arajn.  Di brider krichn arojf ojf lejters, shteln sich ojf shtuln un derlangen ejnem dem andern di zvajgn schoch, gibm sej a trejsl vi a lulev.
Di zvajgn varfen sich, vi fechers funander. Bald vert di suke badekt, vi a kop mit a hitl. Shtejt di suke in mitn hojf, rejst und ruft, vi a shtibl in mitn vald.
Der schoch ojf ir ingelejgt asoj gedicht, as kejn shterndl funem himl vet nisht durchlojchtn dos tunkl grins. Is in der suke – kil un finsterlech. Nor durch di lechlech fun di vent kricht durch kajklech licht. Un dos pint licht blizt trejslendik, matert sich durchkrichn in suke arajn. In der mitn fun der suke hot sich ojsgeshtelt a langer tish mit benklech. Nishto kejn dil. Hojle erd unter di fis. Di fislech funem tish un fun di benklech shtekn in der fajchter erd, vos klept sich zu di fis.
Mir gejen nisht avek fun der suke. S’ ducht sich unds, mir sajnen dortn oj(a)f a dashe. Mir sijen sich ojs8 oj(a)f di benklech, jogn sich, chapn iber di kajklech lich, vos lojchtn durch di vent, un mit farrisene kep kukn mir oj(a)f  dem dach mit schoch, vi s’volt geven a himl mit shtern. Mir zitern ojf, ven s’falt oj(a)f unds arop a tropn toj.
Mir zesingen sich, vi mir voltn onzogn alemen, as di suke is shojn fartik, der jontev is shojn do.
Fun der shtub shtekt men sich fun di fenzter arojs: --
se, di suke is shojn fartik!
Mitamol lost emezer arojs a geshraj:
"Kinder, der shames11 hot gebracht dem lulev fun shul!" Mir gibm sich a vorf in shtub arajn. Di shtub is ojch an andere gevorn. S’ shmekt mit hojshajnes14. Mit bleterlech is ongevorfn der dil un sej farshmekn di ganze shtub. Un vo is der lulev?
Ot shtejt er in vinkl-fenzter. Shtejt asoj elnt, sich zugeshpart zu der shojb. Der kop ajngebojgn on a zajt, vi er volt a kuk ton durchn glos, zi lojcht do nisht a shtikl himl fun sajn land. Sajne lange shmole bleter haltn sich zugeprest ejne zu di andere. Ich gej zu zu dem lulev. Kh’hob mojre sich zurirn zu im. Sajne shpizn – ojsgeshlejft, vi ashpiz fun a shverd.
"Gib mir a trejsl ton dem lulev!" – bet ich sich baj di brider.
"Noch far dem tatn?"
"Ch’ vel nor sen, s er is a lebediker."
Der lulev shoklt sich in majne hent.  Ich trejsl sich im inejnem.
Er blost oj(a)f sich alejn a vindl. Mir ducht sich, ch’bin in erez-jisrol, unter shtarbndikn palm-bojm. Vi is gekumen aher der lulev?
"Abrashke, vi mejnstu?" – Shtej ich zu zu majn bruder. – is der lulev aher gekumen fun erez-jisrol? Vos trachstu, is er dortn geven – a bojm, zi a zvajg, vos me hot opgerisn fun a bojm? Ver hot im aher aribergebracht?  
"Vos is hajnt, pejsech, vos du fregst kashes?"
Der bruder vejs alejn nisht, vil er sich ojsdrejen fun mir.
"Her, ich mejn," sogt er, "der lulev hot sich alejn arojsgerisn fun der erd. Im hot sich farvolt a kuk ton, vos es tut sich oj(a)f der velt. Is er antlofn fun der hejm un in ejn nacht," shtilt ajn der bruder sajn kol, vi er volt sich alejn dershrekn,
"in ejn nacht is er ojsgevaksn ot do, baj unds oj(a)fn fenzter."
Ich volt im glojbm, nor ch’vil nisht, er sol sajn ale mol gerecht.
"Men hot im doch ersht gebracht fun shul!" dermon ich sich.
"Un vos vestu sogn, as men hot dem lulev ajngevikelt in shtroj, im ajngepakt in a grojsn, hilzernem kastn? Ich hob gesen, oj(a)f der ban firt men asoj ariber schojre."
"Oj, gej, der lulev fort inejnem1 mit ale trejfe schojres? Der rebe volt dir shojn gegebm a pazh, vi du redst vegn dem lulev. Un se, farvos4 is er asoj frish un grin? Er volt sich doch gedarft dershtikn in sajn kastn.
     Ich gib noch  amol a tap dem lulev. Sajne dine, glate bleter zitern ojf, vi lange strunes fun an ongerirten harfe.
"Vart, lulev," trejst ich im, "ot bald vet kumen der tate, vet er dich nemen in hent, vet machn oj(a)f dir a broche, vet nisht sajn dir asoj kalt un fremd baj unds.
Un vu is der esrog?
Der geler esrog, a grober, a grojser hot sich fonandergelejgt vi a pare11 oj(a)f a vejch geleger in der mitn fun der silberner zuker-pushke. Onshtot dem zuker, vos me hot arojsgenumen, shtekt fun dem der esrog, vi a kejser alejn. Fun vanen  hot er sich genumen? ... Ot gejt shojn der tate in shtub arajn. Di brider hinter im.
"Kumt, lomir gejn benzhn lulev!"
Der tate git a vorf a blik oj(a)f dem lulev, oj(a)f dem esrog. Nemt dem esrog fun sajn geleger arojs un lejgt im zu zum lulev. Sej tuljen sich ejns zum andern . Sej sajnen doch fun ejn land.
Un der tate, mit aropgelozte ojgn, mit a broche oj(a)f a  kol, vi er volt shvern a shvue, git a zi dem lulev in der hojch, lost im arop, lejgt im zu zum harzn, nemt im op, tut im a shokl in ejn sajt, in der anderer. Der lulev bojgt sich, trejslt sich.. Sajn kop shokelt sich. Sajne lange bleter zijen sich vi alejn ojs in betndike hent.  
Un vi der tate shtelt sich op, klajbt der lulev glajch zunojf  sajn ojfgeziterten guf.